Мақола масъалаи муносибати байни давлат ва дин дар давраи соҳибистиқлолии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар бар мегирад.Дар он ташаккулёбии сиёсати давлатӣ дар самти дин нишон дода шуда, марҳилаҳои муносибати давлат бо дин ва хусусиятҳои ҳаряк давра ба таври ҷудогона дарҷ гардидааст. Дар давоми 25 соли давраи соҳибистиқлолӣ муносибати давлат бо дин ва сиёсати давлат нисбат ба соҳаи дин якранг набуд. Аз ҷумла дар давраи ниҳоӣ паҳн гардидани падидаи ифротгароии динӣ дар ҷомеа таъсири манфии худро на танҳо ба суботи сиёсӣ ва амнияти давлатӣ, ҳамчунин ба равобити байни давлат ва дин расонид. Масъалаи маърифати динӣ дар ин давра бисёр муҳим ба назар мерасад ва баланд бардоштани дониши динии ҷавонон метавонад омили паст шудани раванди паҳншавии ифротгароии динӣ дар ҷомеа гардад. Ҳамчунин дар мақола вазъи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар масъалаи озодии динӣ, таҳсилоти динӣ, таъсис ва фаъолияти иттиҳодияҳои динӣ баррасӣ гардида, пешниҳодҳои муаллиф оид ба беҳтар шудани муносибати давлат ва дин инъикос ёфтааст
муносибатидавлатвадин, давлатидунявӣ, озодиидинӣ, фаъолиятииттиҳодияидинӣ, ифротгароиидинӣ, тундгароиидинӣ, қонун, озодиивиҷдон
1. Ганҷур. Бахши 11. Шоҳномаи Фирдавсӣ. Ҳикмати подшоҳии Яздигурд.
2. Камолудин Абдуллоев. Исламское государство: миф или реальность? О взаимоотношениях между государством и религией в Средней Азии / Государство и религия: поиск путей продолжения диалога. – Душанбе: Ирфон, 2005. – С. 30-46.
3. Абдуллоҳи Раҳнамо. Уламои исломӣ дар Тоҷикистон. – Душанбе: Ирфон, 2009. – 256 с.
4. Иброҳим Усмон. Раванди оштии миллӣ дар Тоҷикистон. Ҷараёни муҳокимаи масъалаи хусусияти давлат дар Конститутсия (дунявӣ ва ё ғайридунявӣ) / А.К. Зайферт, А. Крайкемайер. Дар борати мувофиқати исломи сиёсӣ ва амният дар қаламрави САҲА. – Душанбе, Деваштич, 2004. – 304 с.
5. Ҳимматзода М. Дидгоҳ ва масоил. – Душанбе: Деваштич, 2006. – 272 с.
6. Муколама аз роҳи амал: таҷрибаи тоҷикон. – Душанбе: Деваштич, 2008. – 257 с.
7. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи озодии виҷдон ва иттиҳодияҳои динӣ». Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон соли 2009, №3.
8. Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон. Суроғаи дастрасӣ: http://president.tj/taxonomy/term/5/111. (санаи муроҷиат: 22. 09.16)
9. Шарипов Сухроб. Политические процессы в таджикском обществе: сборник статей 1998-2011 гг. – Душанбе: ЦСИ при Президенте РТ, 2011. – 376 с.
10. Терроризм ва ифротгароӣ – роҳҳои пешгирии он. – Душанбе: Маориф, 2015. – 250 с.